Mimo wielu okoliczności i czynników, to emocje definitywnie decydują o Twym losie – powiedzenie jednego z poetów kryje w sobie niebezpieczną prawdę. Pomimo korzystnych cech charakteru, samozaparcia, warunków zewnętrznych i dążenia do celu, wystarczy jedna iskra czy sytuacja, która sprawi, że emocje przejmują nad nami kontrolę. W rezultacie możemy podjąć złą decyzję czy zmienić dotychczas ustalone i przemyślane plany. Trening uważność ma za zadanie nauczyć nas kontrolować emocje i nie dopuścić do odwrotnego scenariusza. Szczególnie korzystne efekty przynosi wśród najmłodszych grup wiekowych. Dlaczego? Bo dzieci dopiero uczą się rozumieć i rozpoznawać swoje emocje, a kontrola nad nimi jest dla nich szczególnym wyzwaniem. Dorastanie, zmiany hormonalne i wpływ otoczenia sprawiają, że młody umysł jest impulsywny, a negatywne emocje bardzo szybko potrafią przesłonić racjonalny osąd sytuacji.

Trening uważności – czyli co tak naprawdę trenujemy? 

Mindfulness, czyli trening uważności, to umiejętność skoncentrowania się w trudnych warunkach, wyciszenia się i kontroli emocji. Trening uważności pozwala zignorować otaczający nas chaos i skupić się na chwili obecnej. Dlaczego jest to tak ważne? Bo w naszej codzienności – również dziecięcej – dominuje stres, lęk, niepokój i przeładowanie emocjonalne. Liczne bodźce, obowiązki czy wymagania sprawiają, że od najmłodszych lat „biegniemy przez życie”, niekoniecznie w satysfakcjonujący sposób. Jako nauczyciele i opiekunowie powinniśmy ułatwić drogę życiową kolejnym pokoleniom, a mindfulness może być ku temu doskonałą sposobnością. Co mogą zyskać dzieci dzięki treningowi uważności?

1. Poznanie samego siebie – dzięki technikom mindfulness dziecko może zrozumieć swoje odczucia, skupić się na nich i je przeanalizować. Poznanie samego siebie jest kluczem do szczęśliwego życia i ułatwia podążanie ścieżkami, które są w zgodzie z naszą naturą. 
2. Kontrolę emocjonalną – bunt czy okresowe przygnębienie są w pewnym sensie naturalnym następstwem dojrzewania, ale nie muszą dominować w codzienności dziecka. Dzięki technikom uważności, uczeń może samodzielnie zapanować nad przypływem negatywnych emocji i umiejętnie się wyciszyć.  
3. Relaks – nie ma nic lepszego niż spokój myśli, których nie zaprząta “sterta” obowiązków czy bagaż doświadczeń. Mindfulness ułatwia odstawienie na bok spraw doczesnych czy codziennych zadań i skupienie się na danej chwili, dzięki której dziecko naładuje swoje emocjonalne akumulatory. 
4. Poprawę koncentracji – koncentracja wśród uczniów jest szczególnie ważna, bo to od niej zależy ich efektywna nauka czy przyswajanie informacji. Bodźce zewnętrzne mogą stanowić skuteczne rozpraszacze uwagi, ale ćwiczenia uważności ułatwią dzieciom skupienie się na danej czynności w danej chwili, dzięki czemu koncentrują się na lekcji i będą otrzymywać lepsze oceny.
5. Docenianie małych rzeczy – dostrzeganie piękna świata nie jest cechą wrodzoną. Trzeba nauczyć się doceniać każdą chwilę czy zdarzenie, a trening uważności znacząco to ułatwia, dzięki czemu dziecko optymistycznie będzie kroczyć przez życie.

Trening uważności – jak zacząć i jak trenować?

Wielu osobom trening uważności kojarzy się z medytacją lub bezruchem, ale warto podkreślić, że mindfulness jest dostosowane do potrzeb i wieku dziecka. Najmłodsi nie usiedzą w bezruchu i nie skupią się na oddychaniu, gdy rozpiera ich energia i chęć poznawania świata. Szczególnie utrudnione to jest wśród uczniów nadpobudliwych ruchowo, a przecież trening uważności dedykowany jest również dla nich. Ponadto niektórzy rodzice nie chcieliby, aby ich pociecha zapoznawała się ze światem medytacji, który kojarzy się głównie z technikami wschodu i tamtejszą kulturą czy zwyczajami. To żaden problem, bo trening uważności ma wiele odsłon i nie obejmuje stereotypowego schematu „oddychaj i zajrzyj w głąb siebie”. Mindfulness to umiejętne wykorzystywanie wiedzy, psychologii i metod relaksacyjnych, które połączone ze sobą tworzą skuteczny scenariusz dopasowany do potrzeb jednostki.

A jak wprowadzić praktycznie ćwiczenia mindfulness do zajęć lekcyjnych? Nie jest to trudne z odpowiednią pomocą dydaktyczną. Karty uważności. Mindfulness w praktyce bardzo łatwo mogą zagościć w Twojej nauczycielskiej rzeczywistości. Składają się z 36 ćwiczeń, które są krótkie, treściwie i proste do wykonania. Ich piękno polega na tym, że przyniosą korzyść zarówno Tobie, jak i Twoim uczniom, którzy potrzebują szczególnego wsparcia emocjonalnego. Nie musisz wertować licznych stron grubego opracowania – wystarczy, że przeczytasz krótką treść karty, a następnie zaprezentujesz uczniom, jak wykonać ćwiczenie na dany dzień. 

Jeśli chcesz pogłębić swoją wiedzę lub wprowadzić jeszcze więcej porad dotyczących mindfulness, które zapewnią Twoim wychowankom „równowagę” emocjonalną, koniecznie zapoznaj się z magazynem Mindfull Kids. Niniejsze artykuły, ćwiczenia i wiadomości są przygotowywane z myślą o najmłodszych oraz o ich rodzicach. Magazyn wspierany jest przez najwybitniejszych specjalistów/pedagogów/psychologów, którzy tworzą atrakcyjne ćwiczenia w formie zabawy – czyli tak, jak najbardziej kochają dzieci. Im wcześniej wspomożesz rozwój dziecka i wskażesz mu możliwości kontroli swoich emocji oraz uczuć, tym lepiej przygotuje się je do pokonywania trudności, które będą napotykać przez całe swoje życie. Dzięki temu “pokolenie depresji i obowiązków” zastąpi “pokolenie satysfakcji i radości”.

Bibliografia: 

Karty uważności - Wydawnictwo Forum Media.

Mindfulness – trening uważności sposobem na spokojne i zrelaksowane dziecko - Wydawnictwo Forum Media.

Zrelaksowany uczeń – mindfulness dla dzieci i młodzieży, Jarosław Chybicki.

Relaksacja dla małych dzieci. Przewodnik dla rodziców i nauczycieli, Aneta Zychma. 

Uważność – czyli o tym, jak być tu i teraz, Julia Piotrowska.

Zabawa w uważnosć. Mindfulness i medytacja dla dzieci, młodzieży i rodzin, Susan Kaiser Greenland.

Trening uważności w pracy z dziećmi i młodzieżą, Wydawnictwo Forum Media.