Prawidłowy rozwój dziecka jest zależny od wielu czynników. Wpływ na jego kształtowanie ma głównie genetyka, wychowanie i środowisko, ale nie możemy zapominać również o integracji sensorycznej. Oddziałuje ona na bodźce odbierane przez dziecko, ich przetwarzanie i rozumienie. Jeżeli którykolwiek z tych elementów działa wadliwie, rozwój dziecka może być zagrożony. Zwróćmy zatem szczególną uwagę, jak pomóc dziecku z zaburzeniami integracji sensorycznej.
Witam...mam trzylatka, który już jest badany przez psychologa, neurologa, oraz terapeutów od SI i wszelkich zaburzeń rozwojowych. Przez 2 lata żaden pediatra nie wiedział gdzie odpowiednio pokierować. Jak syn skończył 1,5 roku coraz bardziej martwiłam się o jego zachowanie :( Nadpobudliwość, nadwrażliwość na bodźce i dźwięki, wybiórczość pokarmowa, czy problemy z czuciem głębokim to główne objawy jakie zauważyliśmy z mężem. Jesteśmy w terapii od 7 miesięcy i stale dowiadujemy się czegoś nowego. Jak pomóc naszemu maluszkowi?
Szukając odpowiedniej definicji, możemy natknąć się na informację, że zaburzenie integracji sensorycznej u dzieci (inaczej zaburzenia SI) to dysfunkcja w odczuwaniu i rozumieniu bodźców zmysłowych. Obejmują system czuciowy, węchowy, smakowy, słuchowy, wzrokowy, a także zmysł równowagi. Układ nerwowy dziecka z zaburzeniami SI nie potrafi prawidłowo porządkować bodźców i upośledza wrażliwość sensoryczną obniżając ją lub nadmiernie nasilając.
Zaburzenia integracji sensorycznej niejednokrotnie wpływają na rozwój mowy. Mogą ją opóźniać lub utrudniać jej postępy, a co za tym idzie wpływać na cały okres przedszkolno-szkolny dziecka. Książka Ćwiczenia i zabawy sensoryczne stymulujące rozwój mowy jest uniwersalną pomocą dydaktyczną, która wspomoże rozwój mowy dziecka zarówno w okresie przedszkolnym, jak i szkolnym. Łatwy przekaz i gotowe scenariusze uwzględniające ćwiczenia oraz zabawy staną się atrakcyjną formą edukacji. Mają za zadanie stymulować wszystkie zmysły dziecka, co przełoży się na jego chęć wyrażania emocji i kształtowanie mowy. Oprócz tego książka zawiera wskazówki informujące jak zniwelować pozostałe objawy i “skutki uboczne” zaburzeń sensorycznych.
Zaburzenia integracji sensorycznej u 3-latka będą objawiać się w inny sposób niż u 10-latka, dlatego poniższe informacje należy dopasować zgodnie z wiekiem dziecka i uwzględnić poziom zaburzenia SI.
Dziecko z zaburzeniami integracji sensorycznej w przedszkolu może unikać wielu zabaw – szczególnie kontaktowych – oraz sprawiać wrażenie wycofanego. Zaburzenie integracji sensorycznej u dzieci wieku szkolnym mogą przypominać okres buntu i zagrożenia niedostosowaniem społecznym, dlatego niezbędna jest prawidłowa diagnoza, aby udzielić trafnej, skutecznej i szybkiej pomocy. Jako nauczyciel lub rodzic powinieneś być czujny, gdy ponadto pojawią się inne problemy:
Oprócz tego zaburzenia sensoryczne wiążą się z obciążeniem psychiczno-emocjonalnym dziecka, Dlatego, że nie potrafi wpasować się w otoczenie czy zrozumieć swoich potrzeb, może mieć obniżone poczucie własnej wartości i przejawiać stany wzmożonego skutku (przyczyniające się do rozwoju depresji).
Patrząc na liczne objawy zaburzeń SI i trudności, które się z nimi wiążą, nasuwa się pytanie, czy zaburzenia sensoryczne są uleczalne? Odpowiedź nie jest jednoznaczna, a wszystko zależy od ich nasilenia i głównej przyczyny ich powstania. Mogą należeć do nich:
Oczywiście przyczyn może być znacznie więcej, jednak wymieniliśmy najczęściej uwzględniane przez lekarzy i specjalistów.
Niezbędna jest rehabilitacja pod okiem specjalisty, który, rozpatrując dokładnie przypadek dziecka, dobierze odpowiedni zestaw ćwiczeń. Najczęściej rehabilitacja obejmuje wykorzystanie zabawek (np. piłek) o zróżnicowanej powierzchni i strukturze oraz ćwiczenia z udziałem rodzica. Czas trwania rehabilitacji również jest określany przez lekarza, ale pamiętajmy, że człowiek potrzebuje doznań sensorycznych nieprzerwanie, a rehabilitacja dziecka z zaburzeniami SI ma jedynie “naprowadzić” jego układ nerwowy na prawidłowy tok przetwarzania bodźców. Rodzice chcąc wspomóc rozwój sensoryczny dziecka w sposób praktyczny, mogą wykorzystać specjalistyczne pomoce dydaktyczne m.in. Stymulowanie rozwoju i wspieranie Integracji Sensorycznej u dzieci do 3. roku życia lub Zabawy stymulujące rozwój SI dla dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, dostępne na stronie naszej księgarni.
Dzieci z zaburzeniami sensorycznymi często wymagają specjalnych potrzeb edukacyjnych. “Tradycyjny” tok nauczania może nie przynieść oczekiwanych rezultatów, a dodatkowo wywołać frustrację, zniechęcenie i zaniżenie poczucia własnej wartości dziecka. Praca z uczniem ze specjalnymi potrzebami wymaga indywidualnego podejścia, cierpliwości nauczycielskiej i zrozumienia. Aby zobaczyć upragnione efekty, trzeba uzbroić się w cierpliwość, ale możemy być pewni, że będą one widoczne, jeśli nauczanie będzie dostosowane do potrzeb ucznia, połączone z dużą porcją wyrozumiałości i trafnej motywacji.
Bibliografia:
