1. Rozwój, emocje a samokontrola
Rozwój dziecka jest procesem wielowymiarowym. Na jednostkę oddziałuje szereg różnych czynników, które mogą zarówno wspierać, jak i stanowić utrudnienie dla kolejnych etapów rozwojowych. Prawu rozwoju podlega także rozwój emocjonalny.
Doświadczanie, interpretowanie, a przede wszystkim świadome kontrolowanie reakcji wywołanych poprzez emocje, stanowi złożony proces, który przechodzimy już od najmłodszych lat. Początkowo regulacja emocji przebiega w sposób automatyczny i nieświadomy oraz zmierza przede wszystkim do obniżenia zaistniałego pobudzenia. Może ono przybierać charakter samodzielnych reakcji dziecka.
Doskonałym przykładem tego typu może być zachowanie niemowlaka, który ssie swój kciuk w celu samouspokojenia. Co więcej, regulacja emocji może być ukierunkowana nie tylko na samodzielne działanie jednostki, ale też ujawniać się poprzez wywoływanie określonych reakcji w otoczeniu, np. dziecko poszukuje wzrokiem znanej osoby i wyciąga ręce w celu przytulenia, podniesienia z łóżeczka itd. Jak podkreślają badacze, tego typu zachowania należą do naturalnych reakcji i są wspólne dla całego gatunku ludzkiego.
Wraz z rozwojem dziecko kształtuje coraz to bardziej zindywidualizowane, świadome oraz kontrolowane reakcje. Warto jednak pamiętać, że pewne formy automatycznej regulacji emocji są wpisane w istotę natury ludzkiej i nie ulegają większym modyfikacjom ze względu np. na osiągany etap rozwoju. Przykładem tego typu reakcji jest tzw. reakcja zagrożenia (lub też poczucia zagrożenia), która powoduje całkowite znieruchomienia jednostki. Badacze podkreślają, że ten typ reakcji w przeszłości miał za zadanie ochraniać jednostkę przed niebezpieczeństwem, gdyż „reakcja ta w ewolucyjnej przeszłości ludzi była często zachowaniem optymalnym. Wiele zagrażających nam wówczas organizmów żywych nie atakowało bowiem celów nieruchomych”. Samokontrola emocji Wraz z wiekiem dziecko rozwija swoje umiejętności w zakresie interpretowania oraz wyrażania emocji. Coraz częściej automatyczne reakcje zostają zastępowane samokontrolą emocji. W psychologii termin samokontrola może dotyczyć różnych kwestii.
Wystaw swoją recenzje