Empatia. Scenariusze zajęć i karty pracy

Z publikacji dowiesz się:

Czym jest empatia i od czego ona zależy?

Jakie zachowania można nazwać empatycznymi?

Jak nauczyć dzieci rozpoznawać własne emocje?

Co wspólnego z empatią mają neurony lustrzane?

Jak wspierać kształtowanie mentalizacji u dzieci?

Jak ułatwić dziecku rozróżniać dobro od zła?

Jakie korzyści wynikają z empatii?

Dlaczego to takie ważne, by dzieci przejawiały empatię? J

ak wzmocnić empatyczne wzorce zachowań wśród najmłodszych dzieci?

Jakie ćwiczenia wspierają rozwój umiejętności współodczuwania?

Prezentowana pozycja to praktyczny poradnik, który zwraca uwagę jak istotną rolę w rozwoju empatii u dzieci ma nauczyciel – mentor, który za pomocą odpowiednio dobranych ćwiczeń może wpływać na kształtowanie się tego przymiotu w młodym pokoleniu. Scenariusze zajęć umożliwiają pracę i interakcję z rówieśnikami, co ułatwi dzieciom jeszcze lepiej przyswoić sobie schemat empatycznych zachowań i na ich podstawie analogicznie postępować w innych okolicznościach. Ćwiczenia obejmują różnorodną formę zabaw – wierszyki, bajki, kolorowanki, łamigłówki, wykreślanki itp., dzięki czemu nauczyciel w łatwy sposób będzie mógł prowadzić zajęcia w sposób różnorodny i ciekawy.

Spis treści:

Wprowadzenie. . . 5

1 .1. Aspekt emocjonalny i poznawczy. . . 5

1.2. Empatia a znajomość emocji . . . 7

1 .3. Mentalizacja. . . 8

1 .4. Empatia a relacje interpersonalne. . . 9

Zajęcia z dziećmi – wskazówki merytoryczne, scenariusze zajęć. . . 11

2.1. Wierszyki o uczuciach. . . 11

2.2. Przykładowe zabawy rozwijające empatię i rozumienie. . . 12

2.3. Bajka o małej Zosi, która w świat wyruszyła. . . 13

2.4. Bajka o czterech małych stworkach. . . 17

Scenariusze zajęć. . . 21

3.1. Scenariusz zajęć dla dzieci trzyletnich. . . 21

1. Scenariusz – Warto pomagać innym . . . 21

3.2. Scenariusze zajęć dla dzieci czteroletnich . . . 24

1. Scenariusz – Calineczka. . . 24

2. Scenariusz – Brzydkie kaczątko, czyli historia o dokuczaniu. . . 29

3.3. Scenariusz zajęć dla dzieci pięcioletnich . . . 32

1. Scenariusz – Złota kaczka. . . 32

3.4. Scenariusze zajęć dla dzieci pięcio-, sześcioletnich. . . 35

1. Scenariusz – Franklin i Boże Narodzenie. . . 35

2. Scenariusz – Uczucia w obrazach. . . 38

3.5. Scenariusze zajęć dla dzieci sześcioletnich. . . 41

1. Scenariusz – Franklin mówi przepraszam. . . 41

2. Scenariusz – Mów, co czujesz ... 45

4. Literatura... 48

1. Wprowadzenie

Hania z Zosią bawią się w kucharki, gotują, myją naczynia. W pewnym momencie podchodzi do nich Krysia, która też chciałaby się z nimi pobawić. Dziewczynki jej na to nie pozwalają, więc Krysia odchodzi smutna. Hania z Zosią zauważają smutną minę dziewczynki i dopuszczają ją do zabawy.

Janek bardzo spieszył się na obiad. Umył więc szybko ręce i biegł do stolika. Nagle potknął się o klocek i upadł. Rozpłakał się. Jego dwaj koledzy podbiegli do niego i zaczęli go tulić i pocieszać. Franek robił z mamą zakupy. Nagle zauważył wielki zestaw klocków, o którym zawsze marzył. Mówi o tym mamie, która nie zgadza się na zakup w tej chwili, bo klocki są drogie. Frankowi robi się przykro, więc mama mówi do niego „Rozumiem, że bardzo chciałbyś taki zestaw. Mógłbyś się nimi bawić cały dzień. Musi być ci przykro, że nie możemy ich teraz kupić”.

Kasia wróciła do domu szczęśliwa, ponieważ wygrała konkurs rysunkowy. Tata wita ją słowami „Możesz być z siebie zadowolona. To miłe uczucie, gdy wygrywa się konkurs”. Co łączy ze sobą te cztery zachowania? Wszystkie one zawierają w sobie element empatii, czyli inaczej współodczuwania. Empatia – to umiejętność związana z wczuwaniem się w uczucia innych osób i spojrzeniem na sytuację z ich punktu widzenia. Zdolność ta sprawia, że dzieci stają się mniej agresywne, ponieważ wiedzą i rozumieją, że ich zachowanie może spowodować ból i krzywdę u innych. Takie dzieci chętniej angażują się w społeczne działania, są twórcze i chętne do negocjacji. W rezultacie są więc lubiane przez innych oraz chętniej zapraszane do wspólnej zabawy. W życiu dorosłym osiągają więcej sukcesów, ponieważ potrafią spojrzeć na sprawę z różnych punktów widzenia i zawsze biorą pod uwagę potrzeby innych. Dlatego tak ważne jest, by wychowywać dziecko w duchu empatii i rozumienia innych. Na szczęście empatia jest umiejętnością nabytą i można ją ćwiczyć.