Przebieg procesów integracji sensorycznej u dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu

Z publikacji dowiesz się:

• Jakie wyróżniamy funkcje regulujące pracę mózgu osoby w spektrum autyzmu?
• Jak przebiega przetwarzanie sensoryczne w zaburzeniach ze spektrum autyzmu?
• Na jakie objawy zaburzeń procesów integracji sensorycznej należy zwrócić szczególną uwagę?
• Jak przetwarzanie sensoryczne wpływa na rozwój mowy?
• Czy przetwarzanie sensoryczne w autyzmie ma wpływ na zachowania autoagresywne?
• Jak stworzyć indywidualny plan zajęć terapeutycznych, uwzględniając szczególne potrzeby ucznia?
• Jak tworzyć optymalne otoczenie sensoryczne?

Autorka opracowania nie tylko dzieli się swoją specjalistyczną wiedzą i bogatym doświadczeniem, ale także podpowiada jakie aktywności wprowadzić do codziennych zajęć, by trafnie stymulować procesy integracji sensorycznej dziecka. Propozycje nie są ogólnikowe i schematyczne – analogiczne do tych łatwodostępnych w źródłach internetowych – a zostały podzielone według stymulacji konkretnych układów tj. przedsionkowego, dotykowego itd. Ponadto przedstawia strategie radzenia sobie ze stresem spowodowanym zaburzeniami integracji sensorycznej, które stanowią bazę dobrej współpracy z dzieckiem podczas zajęć terapeutycznych.

Spis treści:

Funkcje regulujące pracę mózgu osoby w spektrum autyzmu... 5

Przetwarzanie sensoryczne w zaburzeniach ze spektrum autyzmu... 6

Objawy zaburzeń procesów integracji sensorycznej... 9

Przetwarzanie sensoryczne a rozwój mowy... 14

Przetwarzanie sensoryczne w autyzmie a zachowania autoagresywne... 18

Wspomaganie rozwoju poprzez pracę w strefie wzrostu... 20

Tworzenie optymalnego otoczenia sensorycznego... 24

Jak pomóc dziecku z zaburzeniami ze spektrum autyzmu radzić sobie z trudnościami sensorycznymi?... 26

Propozycje codziennych aktywności dziecka stymulujących procesy integracji sensorycznej... 27

Strategie radzenia sobie ze stresem spowodowanym zaburzeniami integracji sensorycznej... 32

Bibliografia... 34

WSTĘP 1.

Funkcje regulujące pracę mózgu osoby w spektrum autyzmu Mózg autystyczny określany jest jako neuronietypowy, co wiąże się z różnicami leżącymi u podstaw przeprowadzanych przez niego operacji, a tym samym z zaburzeniem funkcji regulujących. Każda zaburzona funkcja – przy czym może być jedna, ale może być ich kilka – musi być uwzględniona podczas wspierania rozwoju osoby z autyzmem. Naukowcy, którzy mają możliwość obserwowania aktywności elektrycznej mózgu w czasie rzeczywistym, odkryli, że w mózgu autystycznym występują anomalia w integrowaniu informacji, czego powodem mogą być zarówno słabsze połączenia między wyspecjalizowanymi sieciami neuronowymi, jak i zwiększona łączność w obrębie poszczególnych wiązek neuronowych. Każdy mózg, zarówno neurotypowy, jak i neuronietypowy, funkcjonuje z pomocą komunikacji elektrycznej i chemicznej, a nadmierne lub zbyt małe przewodnictwo elektryczne może być powodem zaburzeń w systemach takich jak: językowy, motoryczny, emocjonalny, społeczny.

Zakłócenia w elektrycznym systemie przesyłania sygnałów objawiają się opóźnieniami w przetwarzaniu informacji, a nawet napadami padaczkowymi, które występują u 12,5% dzieci w spektrum autyzmu w wieku od 2 do 17 lat, przy czym tzw. małe napady mogą być niezauważane lub nierozpoznawane i traktowane jako brak uwagi czy słaba pamięć. Wyjaśnia to, dlaczego osoba dotknięta zaburzeniami ze spektrum autyzmu czuje się niepewnie, a otaczający ją świat jawi się jako nieprzewidywalny. Przerwy w przesyłaniu sygnałów elektrycznych Temple Grandin porównuje do przerw w dostawie prądu do urządzeń elektrycznych znajdujących się w domach, które w takiej sytuacji wydają komunikaty o błędzie, a następnie przestają działać. Osoby neurotypowe mogą dzięki temu uświadomić sobie choć w niewielkim stopniu, co dzieje się w mózgu autystów, a przecież to nie wszystkie zmiany, jakie zachodzą w mózgach neuronietypowych. Temple Grandin podkreśla, że metabolizm (przemiana materii), czyli sposób, w jaki ciała ludzkie regulują energię i zarządzają nią, jest ściśle związany z reakcją immunologiczną.