GRUPOWE ZAJĘCIA LOGOPEDYCZNE W PRZEDSZKOLU – PRAWDZIWE WYZWANIE DLA SPECJALISTY 

Według rozporządzenia MEN z dnia 09 sierpnia 2017 roku w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach zajęcia logopedyczne mogą mieć charakter grupowy (maksymalnie 4 uczniów)[1]. Czy powyższe wytyczne mają wpływ na pracę nauczyciela? Jeśli weźmiemy pod uwagę takie czynniki, jak: różny wiek dzieci w grupie, inny rodzaj wady wymowy i jej przyczyny oraz zróżnicowane możliwości i predyspozycje podopiecznych, to organizacja efektywnych zajęć ze strony logopedy stanowi nie lada wyzwanie. O ile terapia logopedyczna prowadzona indywidualnie znacznie ułatwia planowanie i przebieg pracy, o tyle zajęcia grupowe wymagają sprawniejszej organizacji i stworzenia scenariuszy zajęć, które uwzględniać będą potrzeby każdego uczestnika ćwiczeń. 

Logopeda w przedszkolu to specjalista, którego cechuje wielozadaniowość, a więc umiejętność podzielności uwagi i wykonywania więcej niż jednej czynności równocześnie. Bez wątpienia grupowe zajęcia logopedyczne w przedszkolu najsprawniej przeprowadza osoba posiadająca uprawnienia zawodowe zarówno z zakresu nauczania przedszkolnego, jak i logopedii. Specjalista w obu tych dziedzinach z jednej strony potrafi sprawnie organizować pracę grupową, nie pomijając czynnego udziału żadnego ucznia, z drugiej zaś, na podstawie wiedzy logopedycznej umie wychwycić wady wymowy i potrzeby każdego dziecka. Motywacja na wysokim poziomie już od pierwszych dni września oraz kierowanie się kilkoma ważnymi zasadami w dużym stopniu ułatwi nauczycielowi pracę i sprawi, że przebieg zajęć będzie pomyślny i przede wszystkim skuteczny.

JAK ZORGANIZOWAĆ GRUPOWE ZAJĘCIA LOGOPEDYCZNE – CENNE WSKAZÓWKI

1. Badania przesiewowe i postawienie diagnozy - od tego wszystko się zaczyna. Jak co roku, pierwsze dni września dedykowane są adaptacji uczniów do nowego środowiska. W tym samym czasie przeprowadza się badania przesiewowe, których celem jest określenie aktualnego poziomu mowy (umiejętności mowy) dzieci. W badaniach przesiewowych biorą udział wszystkie dzieci z każdej grupy wiekowej w placówce przedszkolnej. W zakresie badania podopiecznych logopeda szczególną uwagę zwraca na budowę i sprawność aparatu artykulacyjnego, uzębienie, rozumienie poleceń słownych, poziom umiejętności wypowiadania się oraz poprawność wymawiania poszczególnych dźwięków mowy i słów
2. Tworzenie grupy (dobór uczestników zajęć) - kwalifikowanie dzieci na zajęcia odbywa się z wykorzystaniem wcześniejszych notatek zebranych w trakcie badań przesiewowych. Najlepiej, jeśli nauczycielowi uda się stworzyć grupę (maksymalnie czteroosobową) o zbliżonym wieku i wadzie wymowy (np. z seplenieniem międzyzębowym). Łączenie w grupy dzieci z dużą rozbieżnością wiekową (np. 3 i 6-latków) nie jest dobrą metodą organizacji pracy. Zbyt duża różnica w poziomie rozwoju wniesie zamęt w zajęcia i spowoduje brak spójności realizowanych materiałów.
3. Kontakt i współpraca z rodzicami (opiekunami) dziecka – zaangażowanie rodziców to nieodzowny element terapii logopedycznej. To właśnie w rękach opiekunów leży zadbanie o systematyczne utrwalanie przerobionego na zajęciach materiału. Bez udziału i wsparcia rodziców logopedzie bardzo trudno przejść o poziom wyżej i zacząć realizować kolejny materiał. Dobry przepływ informacji między nauczycielem a rodzicami oraz podjęcie wspólnych wysiłków i pracy z dzieckiem to droga do osiągnięcia satysfakcjonujących efektów. Jakie są więc najważniejsze zadania nauczyciela w kwestii współpracy z opiekunami? Objaśnienie przyczyn wystąpienia wady wymowy u ich dziecka, podanie wskazówek i instrukcji postępowania do prowadzenia ćwiczeń domowych, przekazanie niezbędnych materiałów oraz organizowanie konsultacji. Logopeda powinien być otwarty na pytania i wątpliwości rodziców. Rozmowa o terapii, postępach dziecka, celach na przyszłość to dodatkowa motywacja dla rodziców do samodzielnej pracy z dzieckiem w domu.   
4. Współpraca z nauczycielem (w przypadku, gdy zajęcia logopedyczne prowadzone są przez inną osobę) – nauczyciel przedszkola podobnie jak rodzice powinien mieć stały kontakt z logopedą na każdym etapie terapii jego podopiecznych. Właściwy przepływ informacji oraz wskazówki dla nauczyciela, to cenna wiedza, którą pedagog wykorzysta podczas codziennych zajęć z przedszkolakami. Notuj przebieg spotkań, gromadź usystematyzowaną dokumentację w formie papierowej lub elektronicznej i dziel się spostrzeżeniami z całym zespołem nauczycieli.

Zorganizowanie przestrzeni do pracy, w której dziecko będzie czuło się bezpiecznie, pewnie i swobodnie to podstawa właściwej terapii logopedycznej. Przyjazna atmosfera, wzbudzające zaciekawienie materiały, pomoce i plansze oraz zachęcające do wspólnych ćwiczeń zabawy to gwarancja właściwego wykorzystania czasu przeznaczonego na spotkanie. Znajdź chwilę na to, aby przeanalizować wizję swoich zajęć z dziećmi, a następnie możliwość przełożenia jej na realne warunki, które oferuje przedszkole. Wsłuchaj się w potrzeby swoich podopiecznych bądź cierpliwy, wyrozumiały i daj każdemu z osobna czas na rozwój.