Edukacja dziecka składa się z kilku etapów przygotowawczych, które pozwolą mu w pełni opanować i rozwinąć umiejętności. Jednym z nich jest nauka głoskowania, dzięki której może opanować naukę czytania. Jak nauczyć dzieci głoskowania, kiedy i na co szczególnie zwracać uwagę?
Głoskowanie to niezwykle istotne ćwiczenie słuchu fonematycznego. To analiza i synteza poszczególnych wyrazów poprzez dzielenie ich na głoski, co ułatwia ich odczytanie i zapisanie. Oprócz tego wspiera poprawną wymowę, co jest niezwykle korzystne dla dzieci ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi (opóźniona mowa, dysleksja itp.).
Na dodatek głoskowanie rozwija umiejętności językowe, wspierając rozumienie języka, czytanie ze zrozumieniem i posługiwanie się językiem ojczystym, co jest pomocne dla dzieci z SLI – czym dokładnie jest i w jaki sposób się objawia, opisywaliśmy w jednym z poprzednich artykułów: Czym jest SLI? Ćwiczenia dla dzieci.
Nie bez powodu zatem niektórzy rodzice zastanawiają się, jak szybko nauczyć dziecko głoskować, inni kiedy, a następni, jak zrobić to skutecznie i trwale.
Jeśli chodzi o czas czy też porę „na głoskowanie” wszystko zależy od indywidualnych predyspozycji dziecka. Przyjmuje się jednak, że w okresie przedszkolno-zerówkowym jest już na to najwyższy czas, aby dziecko mogło odnaleźć się w rzeczywistości szkolnej. Nie oznacza to jednak, że należy czekać z nauką głoskowania do 6 roku życia przedszkolaka, zwłaszcza jeśli wykazuje na pewnym etapie rozwoju naturalne zainteresowanie literami. Widząc takie symptomy, należy wykorzystać chwilę i wyjaśnić maluchowi, czym jest głoskowanie oraz dlaczego jest pomocne.
Nauka głoskowania dla dzieci nie jest łatwa, więc wymaga ze strony pedagoga i rodzica cierpliwości oraz odpowiedniej mobilizacji, która zachęcać będzie ucznia do podejmowania kolejnych wysiłków. Oprócz tego istotna jest forma nauki. Dzieci okresu wczesnoprzedszkolnego charakteryzują się żywiołowością i chęcią poznawczą świata, ale nie oznacza to, że grzecznie usiądą w ławce i będą uczyć się głoskowania. Najlepiej przyswajają wiedzę podczas zabawy, która jest kluczem do wprowadzenia w świat liter, zdań i treści. Od czego zacząć?
Prezentujemy kilka przydatnych ćwiczeń i zabaw, które mogą wspierać rozwój umiejętności dziecka.
Warto zachęcić rodziców, aby ćwiczyli głoskowanie w domu, zwłaszcza jeśli przedszkolak wykazuje pewne trudności w nauce lub zmaga się z zaburzeniami i wadami wymowy.
Głoskowanie dla 6-latka nie powinno już stanowić problemu, ale zdarza się tak, że 7-latek nie umie głoskować. Co wtedy zrobić? Nie panikować, a starać się poznać przyczynę problemu. Niekiedy wynika to indywidualnego toku rozwojowego dziecka – potrzebuje trochę więcej czasu niż rówieśnicy, aby opanować niektóre umiejętności lub wymaga specjalistycznej diagnozy, która ułatwi obranie odpowiedniego toru edukacyjnego. Jako nauczyciel wskaż rodzicom metody postępowania i podpowiedz, gdzie mogą zgłosić się po pomoc. Bywa tak, że opiekunowie dziecka mogą wypierać jego problemy ze strachu, niewiedzy czy dezinformacji, a to odbije się na Twoim wychowanku. Ay jak najbardziej mu pomóc, zadbaj o dobrą komunikację z opiekunami.
Należy również się zastanowić, czy podczas nauki nie popełniamy kilka błędów tj.:
Pamiętajmy, że wśród korzyści, jakie płyną z opanowania umiejętności głoskowania, stoi także samoocena dziecka. Czuje się ono pewniejsze siebie, a na dodatek może pogłębiać swoje umiejętności społeczne dzięki lepszemu porozumiewaniu się. Dodatkowo nauka głoskowania może być ciekawym pomysłem na ciekawe zajęcia w świetlicy, gdzie dziecko ma możliwość przyswojenia umiejętności ponadpodstawowych w bardziej swobodnej atmosferze.
Jako nauczyciel nie trzymaj się sztywno planu edukacyjnego narzucanego odgórnie, ale wykorzystaj momenty, aby pogłębiać rozwój podopiecznych. Jeśli trzylatek zacznie wykazywać potencjał, nie wahaj się go uczyć głoskowania, czekając na moment, kiedy głoskowanie znajdzie w podstawie programowej dla jego grupy wiekowej. Dzięki temu zadbasz o dobro i indywidualne potrzeby dziecka, co przełoży się na późniejsze przyswajanie wiedzy.
