Mindbook. Dobrostan psychiczny ucznia i pedagoga

Z publikacji dowiesz się:

• Czym jest dobrostan dziecka?

• Jak motywować uczniów do nauki?
• Jak reagować na zaburzenia nastroju w okresie dojrzewania uczniów?
• Jak wspomóc ucznia w umiejętnym zarządzaniu swoimi emocjami?
• Jak można wspierać ucznia z radzeniem sobie z lękiem?
• Skąd nauczyciel może czerpać motywację do efektywnego działania?
• Jak wspierać swoją samoocenę?
• Jak uniknąć pułapki perfekcjonizmu?
• Jak budować pozytywny tok myślenia?
• Jakie objawy zdradzają problemy natury depresyjnej?
• Jak zachować bilans pomiędzy pracą, odpoczynkiem, a dobrą zabawą?
• Jak nauczyć dzieci empatii i zrozumienia dla emocji innych osób?
• Jak nauczyć uczniów umiejętnego rozwiązywania konfliktów?
• Jak uniknąć wypalenia zawodowego?
• Jak wyznaczać sobie cele zawodowe?
• Jak reagować na porażki i problemy z uczniami?

Dobry stan psychiczny nauczyciela przyczyni się do uspokojenia emocjonalnego uczniów. Istotne jest zatem, by nauczyciel mógł wyznaczać sobie realistyczne cele pedagogiczne, które wpłyną pozytywnie na relacje i edukacje dzieci. Niniejsza pozycja zwraca uwagę jak osiągnąć równowagę i czerpać zadowolenie z całego procesu nauczania i nauki.

Spis treści:

DOBROSTAN UCZNIA... 5

Motywowanie uczniów do nauki. Czy na pewno wiemy, jak to robić?... 5

Zaburzenia nastroju w wieku dojrzewania... 13

Jak wspomóc ucznia w rozwijaniu umiejętności zarządzania emocjami?... 24

Jak wspierać ucznia w radzeniu sobie z lękiem i napięciem?... 30

DOBROSTAN NAUCZYCIELA... 37

Co nas napędza, a co hamuje, czyli o motywacji, woli i nawykach... 37

Jak kształtować w sobie poczucie własnej wartości i nie dać się zwieść samoocenie?... 46

Jak wyzwolić się z pułapki perfekcjonizmu?... 55

Realny optymizm – ćwiczenia z pozytywnego myślenia... 64

MOTYWOWANIE UCZNIÓW DO NAUKI.

CZY NA PEWNO WIEMY, JAK TO ROBIĆ?

Nauczyciele pytani o motywowanie uczniów przyznają, że mają z tym duży problem. Wprawdzie stosują różne strategie i metody aktywizujące, indywidualne rozmowy interwencyjne oraz statutowy katalog nagród i kar, ale zazwyczaj nie przynosi to oczekiwanych efektów. Podobny obraz wyłania się również z raportów IBP i licznych opracowań specjalistów: motywacja uczniów i zamiłowanie do nauki sukcesywnie spada od III do ostatniej klasy szkoły podstawowej i tendencja ta utrzymuje się aż do zakończenia obowiązkowej edukacji. Co jest tego przyczyną?

Opinie, jak zwykle, są podzielone. Jedni twierdzą, że dzisiejsze czasy charakteryzuje powszechna u uczniów moda na nieuczenie się, zniechęcenie i brak wiary w sens zdobywania wiedzy. Drudzy – że nauczyciele skupiają się bardziej na wprowadzaniu dyscypliny na lekcji niż wzbudzaniu w uczniach motywacji do nauki. Coraz częściej słychać też głosy, że to nie brak motywacji u uczniów jest problemem, tylko jej rodzaj. Przyjrzyjmy się zatem tej kwestii.

NOWE SPOJRZENIE NA MOTYWACJĘ

Przez dziesiątki lat system motywowania uczniów opierał się na założeniach behawioralnych, proponujących spektrum nagród i kar, które miały zachęcić młodych ludzi do uczenia się. Tymczasem liczne badania prowadzone od lat 70. XX w. wykazały, że systemy behawioralne – krótkoterminowo całkiem skuteczne – na dłuższą metę są ślepą uliczką, ponieważ opierają się całkowicie na motywacji zewnętrznej. A gdy tej zewnętrznej stymulacji zabraknie, wówczas uczniowie od razu tracą chęć do podejmowania wysiłku i nauki. Niestety ten rodzaj motywacji wciąż jest wykorzystywany w systemie edukacyjnym. Nauczyciele stosują kary w postaci „jedynek” za brak zadania domowego, nieuważanie na lekcji, nienauczenie się na sprawdzian, niezrozumienie tematu oraz nagrody – wysokie oceny za dobre sprawowanie, odrabianie zadań, nauczenie się – choćby na pamięć, bez cienia zrozumienia nowych zagadnień przerobionych na lekcji, po to, by otrzymawszy pożądany stopień, uczeń natychmiast mógł zapomnieć, czego się nauczył.