W literaturze można znaleźć wiele określeń dotyczących trudności w uczeniu się matematyki. Najczęściej występujące to specyficzne trudności w uczeniu się matematyki, specyficzne trudności arytmetyczne czy dyskalkulia rozwojowa.
Dyskalkulia – specyficzne trudności w uczeniu się matematyki. Na podstawie badań jedną z pierwszych definicji dyskalkulii sformułował słowacki neuropsycholog Ladislav Košč. Według niego: „Dyskalkulia rozwojowa jest strukturalnym zaburzeniem zdolności matematycznych, mającym swe podłoże w zaburzeniach genetycznych, wrodzonych tych części mózgu, które są bezpośrednim podłożem anatomiczno-fizjologicznym dojrzewania zdolności matematycznych odpowiednio do wieku, bez jednoczesnego zaburzenia ogólnych funkcji umysłowych”. W klasyfikacji dyskalkulii rozwojowej L.
Košč wyodrębnił następujące typy:
• dyskalkulia werbalna – przejawiająca się zaburzeniem słownego nazywania pojęć oraz zależności matematycznych, takich jak określenie liczby oraz kolejności przedmiotów, nazywanie cyfr i liczebników, a także symboli działań,
• dyskalkulia leksykalna – zaburzenia zdolności odczytywania symboli matematycznych: cyfr, liczb, znaków, działań matematycznych i zapisanych operacji matematycznych,
• dyskalkulia graficzna – trudności w zapisywaniu liczb i symboli matematycznych, połączone często z dysgrafią i dysleksją,
• dyskalkulia praktognostyczna – zaburzenia manipulowania konkretnymi obiektami (palcami, kostkami, patyczkami) lub obrazkowymi obiektami w celach matematycznych,
• dyskalkulia ideognostyczna – zaburzenie rozumienia pojęć i zależności matematycznych niezbędnych do wykonywania obliczeń w pamięci;
• dyskalkulia operacyjna – zaburzenie zdolności wykonywania operacji matematycznych.
Przyjmuje się, że przyczyną specyficznych trudności w nabywaniu umiejętności arytmetycznych są zmiany struktury i funkcji ośrodkowego układu nerwowego (OUN) 2 . Deficyty funkcji poznawczych są bezpośrednio związane z powstawaniem specyficznych trudności w uczeniu się matematyki i dotyczą funkcji: słuchowo-językowych, wzrokowo-przestrzennych, koordynacji wzrokowo-ruchowej, uwagi oraz pamięci.
Znaczenie problemu podkreśla również prof. Edyta Gruszczyk-Kolczyńska. Z jej wieloletnich badań wynika, że pod koniec klasy I i na początku klasy II co czwarte dziecko ma kłopoty z opanowaniem umiejętności matematycznych. W klasie III co trzecie nie potrafi sprostać wymaganiom programowym z matematyki. Natomiast w klasach starszych problem dotyczy jeszcze większej liczby dzieci.
