Ćwiczenia dla dzieci z zaburzeniami lękowymi

Z publikacji dowiesz się:

• Jak przeprowadzić rozmowę z dzieckiem w sytuacjach lękowych szukając wspólnie wypracowanych rozwiązań?
• Jak odróżnić lęk od strachu?
• Jakie są charakterystyczne rodzaje lęku u dzieci w wieku 6,7,8 i 9 lat?
• Jak odróżnić symptomy lęku separacyjnego od społecznego lub uogólnionego?
• Jakie formy terapia zastosować, aby łagodzić zaburzenia lękowe?
• Jak doskonalić rozwój dziecka z zaburzeniami lękowymi?
• Jak normalizować reakcje lękowe u dzieci i uświadamiać im adaptacyjne funkcje lęku?
• Na czym polegają strategie przeciwne unikaniu i jak zastosować je w praktyce?
• Jak nauczyć dziecko techniki rozwiązywania problemów?

Zaburzenia lękowe wpływają na osiągane sukcesy szkolne ucznia, dlatego warto systematycznie stymulować jego postępy poprzez praktyczne ćwiczenia angażujące funkcje percepcyjno-motoryczne dziecka.

Przygotowane zestawy ćwiczeń są dedykowane uczniom w klasach 1-3 szkoły podstawowej. Przed rozpoczęciem zajęć należy przygotować liczmany, przybory do pisania, kredki oraz skopiowane karty pracy dla każdego ucznia. Karty pracy zostały podzielone tematycznie, a ćwiczenia zostały ułożone w taki sposób, żeby łatwiejsze i trudniejsze zadania przeplatały się wzajemnie.

Spis treści:

Wstęp 5

Przyczyny zaburzeń lękowych u dzieci 6

Rodzaje zaburzeń lękowych 7

Najczęstsze symptomy 8

Wybrane zasady pracy z dziećmi mającymi zaburzenia lękowe 9

Jak doskonalić rozwój dziecka z zaburzeniami lękowymi? 11

Rozwiązania 14

Tomek Tralala 15

Obiad 18

Podwieczorek 21

Narada 24

Księżyc 27

Pomysł 30

Rada 33

Podsumowanie 36

Zakończenie 38

Wstęp

Lęk to specyficzny, utrzymujący się dłużej stan emocjonalny (nastrój), w którym dominuje odczucie silnego zagrożenia lub zagrażającej zmiany, wywodzących się z nieznanego, niedostrzeganego źródła. Przeżywaniu lęku towarzyszą: stan wzbudzenia układu wegetatywnego (m.in. bladość, szybka czynność serca i przyspieszony oddech, wysychanie śluzówek) oraz niepokój psychiczny.

Lęk najczęściej występuje w postaci krótkotrwałej, nawracającej lub długotrwałej. Doświadczanie lęku, zwłaszcza w czasie pandemii, jest nieuniknione, dlatego warto nauczyć się, jak go oswoić i zrozumieć. Konieczne jest odróżniane lęku od pojęcia strachu. W literaturze można znaleźć wiele wyjaśnień tych pojęć. Jedno z nich wskazuje na to, że strach jest silnym, nieprzyjemnym uczuciem skłaniającym do ucieczki lub walki z jasno określonym obiektem lub zdarzeniem. Jest to zatem uczucie prawidłowe z punktu widzenia rozwoju człowieka, zwiększające jego zdolności adaptacyjne.

Lęk – w przeciwieństwie do strachu – jest stanem niepokoju mniej lub bardziej trwałego, pojawiającego się w określonych sytuacjach, ale bez jednoznacznego obiektu.

Lęki dziecięce dotyczą raczej sytuacji, w jakich dziecko się znajduje, które powodują dyskomfort emocjonalny i przede wszystkim zaburzają podstawowe dla rozwoju poczucie bezpieczeństwa.

Każdy wiek dziecka charakteryzuje się właściwymi mu lękami. Z uwagi na cele niniejszej publikacji omówię tylko te występujące u dzieci w wieku wczesnoszkolnym, czyli od 6.–7. do 8.–9. roku życia.

6 lat

• Duże natężenie stanów lękowych wywołanych przede wszystkim przez bodźce dźwiękowe: dzwonek do drzwi, telefon, czyjś monotonny, nieprzyjemny sposób mówienia, spłukiwanie wody w ubikacji, odgłosy wydawane przez ptaki i owady.

• Obawy przed światem nadprzyrodzonym: duchami, wiedźmami.

• Lęk przed tym, że ktoś chowa się pod łóżkiem.

• Obawa przed zgubieniem się (dziecko boi się iść do lasu).

• Obawa przed żywiołami: ogniem, wodą, grzmotem, błyskawicą (dziecko boi się zasypiać, kiedy jest samo w pokoju; lęka się również zostać w domu samo).

• Obawa przed tym, że matki nie będzie w domu, kiedy wróci; że coś jej się stanie, że może umrzeć.

• Lęk przed pobiciem przez innych (dziecko dzielnie znosi duże rany, ale boi się drzazg, drobnych skaleczeń, widoku krwi z nosa).