Ćwiczenia dla dzieci rozwijające spostrzegawczość

Z publikacji dowiesz się:

• Jakie są przyczyny i najczęstsze symptomy zaburzeń spostrzegawczości?
• Jakie są skutki zaburzeń percepcji wzrokowej?
• Jakie warunki należy spełnić, aby wspomóc prawidłowy rozwój spostrzegawczości u dziecka?
• Na czym polega trening spostrzegawczości?
• Jak prawidłowo rozwijać percepcję wzrokową i orientację wzrokowo- -przestrzenną?
• Jak analizować informacje o państwach, odkrywać zależności, porównywać i wyciągać wnioski?
• Jak ćwiczyć pamięć i koncentrację oraz czytanie ze zrozumieniem tekstów i poleceń?

Według badań okres od 3-6 do 7-6 roku życia to najbardziej intensywny czas w rozwoju percepcji wzrokowej. Zwykle symptomy mogące świadczyć o zaburzeniach pojawiają się kiedy dziecko zaczyna naukę w szkole. Dlatego tak ważne jest, aby zapewnić uczniom odpowiednie warunki i regularne ćwiczenia, które wesprą prawidłowy rozwój spostrzegawczości.

Karty pracy skierowane są do dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Przed przystąpieniem do wykonywania zadań należy przygotować wcześniej: przybory do pisania, kredki, skopiowane karty pracy oraz słownik polsko-angielski i atlas Europy.

Ćwiczenia mogą być stosowane jako materiał utrwalający wiadomości z edukacji polonistycznej i matematycznej w klasach I–III szkoły podstawowej.

Spis treści:

Wstęp 5

Przyczyny i najczęstsze symptomy 7

Wybrane zasady pracy z dzieckiem 8

Karty pracy Czechy 12

Słowacja 16

Niemcy 20

Ukraina 24

Białoruś 28

Litwa 32

Rosja 36

Powtórzenie 40

Wstęp

Spostrzegawczość – to sprawność postrzegania, której wskaźnikiem jest ilość jednostek przedmiotowych wyodrębnionych z danego podzbioru jednostek w określonym czasie. Nasze spostrzeżenia są selektywne, żaden człowiek bowiem nie reaguje w równym stopniu na wszystkie bodźce, zarówno werbalne, jak i niewerbalne, które na niego oddziałują, lecz koncentruje się na nielicznych (Hilgard, 1972).

Dzięki procesom uwagi człowiek może skupić się na wybranych bodźcach oraz nie dopuścić bodźców zakłócających. W literaturze pojawia się wiele wyjaśnień na ten temat. Krótko mówiąc, spostrzegawczość to umiejętność zaangażowanej obserwacji, czyli szybkiego dostrzegania szczegółów i zależności w różnych konfiguracjach, a także umiejętność oddzielania informacji ważnych od drugorzędnych. Najczęściej kojarzy się z bystrością, przenikliwością i otwartością umysłu. Pozwala gromadzić i wykorzystywać zebrane informacje i łączyć je z wcześniejszą wiedzą.

W psychologii mówi się o spostrzeganiu, czyli procesach, które nadają spójność i jedność informacji sensorycznej. Dotyczy tego, co zachodzi w umyśle od momentu odebrania bodźca, po analizę jego znaczenia i sformułowanie właściwej reakcji. Odbywa się to w trzech etapach:

• odbiór wrażeń zmysłowych – etap przebiegający na poziomie układu nerwowego,

• percepcja (spostrzeganie w wąskim znaczeniu tego słowa) – etap polegający na przekształcaniu bodźców nerwowych na rozpoznawalne wzorce i formy (np. trzy łączące się linie zostają rozpoznane jako trójkąt) i oceniane pod względem wielkości, kształtu, ruchu, odległości, położenia w przestrzeni,

• identyfikacja i rozpoznawanie – etap, w którym poszczególnym bodźcom nadawane jest określone znaczenie i nazwa (np. trójkąt identyfikowany jest jako znak drogowy A-7 „ustąp pierwszeństwa przejazdu”).

Percepcja wzrokowa to bardzo ważna zdolność do rozpoznawania i różnicowania bodźców wzrokowych oraz do ich interpretowania przez odniesienie się do wcześniejszych doświadczeń. Warto podkreślić, iż interpretacja bodźców odbywa się w mózgu, a nie na siatkówce oka.

Jak wynika z badań, najbardziej intensywny rozwój percepcji wzrokowej przypada na okres od 3–6 do 7–6 roku życia dziecka. Zazwyczaj symptomy zaburzenia percepcji wzrokowej dostrzegane są wówczas, gdy dziecko rozpoczyna naukę szkolną.