Zmysłoplastyka – przykładowe scenariusze do pracy z dziećmi w przedszkolu

Z publikacji dowiesz się:

• Jak sztuka wpływa na człowieka?
• Czym jest arteterapia?
• Jak przygotować się do zajęć ze zmysłoplastyki?
• Jak usprawnić motorykę małą?
• Jak rozbudzić ekspresję twórczą i uwrażliwić dziecko na otaczający je świat?
• Jak zachęcić dziecko do wyrażania pozytywnych emocji?
• Jak kształtować zdrowe nawyki żywieniowe dziecka?
• Jak wspierać umiejętność pracy w grupie?
• Jak rozbudzać wyobraźnię dziecka?
• Jak sensozabawy wpływają na rozwój przedszkolaka?
• Jak wspierać kreatywność dziecka?
• Jak uatrakcyjnić zajęcia w przedszkolu?
• Jak wspierać dzieci w odkrywaniu i rozwoju talentów artystycznych?

Scenariusze zajęć przeznaczone są dla dzieci wieku przedszkolnego. Zawierają szczegółowe informacje dla nauczyciela/opiekuna grupy dotyczące głównego celu zadania, niezbędnych narzędzi do jego wykonania, a także wskazują metodykę pracy – to ułatwia prowadzenie lekcji i przygotowanie do niej. Opracowanie podkreśla dodatkowo, jak ważna jest sztuka w życiu dziecka i przybliża wielowątkowość arteterapii, dzięki czemu rodzice przedszkolaków jeszcze lepiej mogą zrozumieć znaczenie zmysłoplastyki w życiu dzieci.

Spis treści:

Wpływ sztuki na człowieka. . . 5

Dziecko w świecie sztuki. . . 7

Zmysłoplastyka jako twórcza aktywność dziecka. . . 10

3.1. Jak przygotować się do zajęć z zakresu zmysłoplastyki?. . . 12

3.2. Jak zadbać o właściwy przebieg zajęć?. . . 13

Bibliografia. . . 13

Scenariusze zajęć „Zimowy czas”. . . 15

4.1. Scenariusz zajęć „Magiczna ciecz nienewtonowska” – wykonanie masy plastycznej . . . 15

4.2. Scenariusz zajęć „Zimowy pejzaż” – wykonanie magicznej butelki sensorycznej. . . 19

4.3. Scenariusz zajęć „Pada śnieg” – wykonanie bezglutenowego śniegu. . . 23

Scenariusze zajęć „W świecie kolorów”. . . 27

5.1. Scenariusz zajęć „Piankolinowa tęcza” – wykonanie domowej piankoliny. . . 27

5.2. Scenariusz zajęć „W pracowni malarza” – wykonanie naturalnych farb do malowania. . . 32

5.3. Scenariusz zajęć „Magiczne rysunki” – malowanie na mleku. . . 37

Scenariusze zajęć „Kulinarne popisy”. . . 41

6.1. Scenariusz zajęć „Fabryka piernika” – wykonanie pachnącej masy piernikowej. . . 41

6.2. Scenariusz zajęć „Krówkowe cukierki” – wykonanie masy krówkowej. . . 45

6.3. Scenariusz zajęć „Konstrukcje spaghetti” – wykonanie obrazu z wykorzystaniem makaronu. . . 50

1. Wpływ sztuki na człowieka

Sztuka od zawsze stanowiła jeden ze sposobów wyrażania siebie. Przykłady posługiwania się nią widoczne są już w prehistorycznych rysunkach naskalnych prezentujących między innymi sceny walk bądź dzikie zwierzęta. Przyjmuje się, że malarstwo jaskiniowe dla ludzi żyjących w tamtych czasach było sposobem radzenia sobie ze stresem, dlatego też działaniom artystycznym od wieków przypisuje się właściwości lecznicze.

Ponadto uważano, że było ono przejawem kreatywnej koncepcji i wczesną potrzebą wyrażenia zadowolenia po zakończonej, udanej walce, a także sposobem ukazania dominacji. W kontekście terapii przez sztukę wskazywano różne magiczne rytuały przyjmujące charakter leczniczego obrzędu. W wielu częściach świata do dziś wykorzystuje się podobne działania zawierające elementy śpiewu, tańca czy gry na instrumentach.

Również starożytni doceniali niebagatelny wpływ twórczości artystycznej na oczyszczenie duszy, tj. katharsis, definiowane jako uwalnianie ciała z ludzkich podniet poprzez kontakt z wybitnymi dziełami. W opinii Arystotelesa sztuka uwrażliwia na piękno otoczenia oraz świata. W opinii Ireny Wojnar obcowanie z twórczością artystyczną pozwala na pełniejsze zrozumienie siebie, a także ułatwia komunikację z innymi. Na gruncie tych założeń powstał nurt edukacyjny zwany pedagogiką kultury, zakładający spełnienie potrzeb ludzkich przez kulturę, z jednoczesnym zapewnieniem osiągnięcia pełnej samorealizacji. Przedstawiciele wskazanej teorii głosili przekonanie, zgodnie z którym dziecko posiadające stały kontakt z kulturą rozwija się zdecydowanie szybciej niż rówieśnicy pozbawieni takiej możliwości i uczestniczy w tworzeniu nowych wartości.

Zdaniem Herberta Read’a, mimo iż twórczość artystyczna jest formą funkcjonującą wokół nas, rzadko się nad nią pochylamy. W XXI wieku, kiedy powszechnym zjawiskiem jest wizualny chaos a zarazem „naładowanie wszystkiego”, ciężko mówić o pozytywnym wpływie na dziecko każdego rodzaju sztuki.