Choroby mlecznych zębów – skąd się biorą?

Dziecięce zęby są narażone na próchnicę, podobnie jak u dorosłych. Najczęstszą chorobą mleczaków jest próchnica butelkowa, która powstaje w wyniku nadmiaru cukru w diecie i niewłaściwej higieny jamy ustnej. Próchnica u dzieci postępuje bardzo szybko, niosąc szereg przykrych konsekwencji. Na szczęście jest sposób, by jej uniknąć.

 

Choroby mlecznych zębów – skąd się biorą?

Witam. Moja córka Marysia ostatnio płacze mi podczas posiłków. Mówi, że bolą ją zęby i odmawia jedzenia razem z nami przy stole. Zamiast tego woli jeść żelki, ale odnoszę wrażenie, że to jeszcze bardziej pogłębia ten problem. Przy myciu ząbków zauważyłam takie białe plamki na zębach mlecznych u niej. Zastanawiam się co to może być?

Marlena, woj. Kujawskie

Spis treści:

  1. Pierwsza wizyta z dzieckiem u dentysty
  2. Zła higiena, czyli problem z mleczakami
    • Skąd się bierze próchnica butelkowa?
    • Jak i czym myć zęby małemu dziecku?
  3. Jak dbać o mleczne zęby?

Pierwsza wizyta z dzieckiem u dentysty

Zęby zepsute przez próchnicę butelkową trzeba leczyć. Chociaż mleczaki i tak wypadają, ustępując miejsca zębom stałym, pełnią bardzo ważną rolę. Zbyt wczesne ubytki w uzębieniu dziecka mogą wywołać wady zgrywu i związane z nimi problemy z prawidłową wymową. Z próchnicą wieku dziecięcego często idą w parze dolegliwości żołądkowe. Dlaczego? Niedokładnie przeżute pokarmy trudniej strawić, co wywołuje niestrawność, ból brzucha, biegunki lub zaparcia. Istnieje też ryzyko, że bakterie próchnicowe przedostaną się do układu oddechowego, powodując jego infekcje. Konsekwencji wczesnej próchnicy jest o wiele więcej – to także problemy społeczne, takie jak stygmatyzacja i wycofanie. Nie bez znaczenia są także względy ekonomiczne, leczenie zębów jest kosztowne i czasochłonne.

Wielu z tych problemów można uniknąć, kontrolując stan mleczaków u stomatologa lub pedodonty. Pierwsza wizyta dziecka u dentysty powinna odbyć się niedługo po wyjściu pierwszego ząbka, kolejne najlepiej powtarzać co pół roku. To prosty sposób, by uniknąć próchnicy butelkowej lub w porę ją rozpoznać i zatrzymać. Pierwsza wizyta to głównie konsultacja i oswojenie malucha z przestrzenią gabinetu. Lekarz robi przegląd mleczaków i wyjaśnia, jak dbać o zęby mleczne. Dzięki temu mały pacjent przekona się, że wizyta u dentysty to nic groźnego, uniknie stresu, łez i… dentofobii.

Zła higiena, czyli problem z mleczakami

Szacuje się, że próchnicę ma ponad 50 proc. trzylatków. To problem na skalę epidemii, podobnie zresztą jak nadwaga i otyłość w populacji dziecięcej. Nieprawidłowa masa ciała i choroby zębów łączy znacznie więcej niż dane statystyczne. Ich wspólną przyczyną jest cukier, którego w dziecięcej diecie jest za dużo. Wprowadzamy go do menu pociechy już na etapie rozszerzania diety. A dzieci preferują słodkie smaki, więc chętnie domagają się soczków, jogurtów i innych przekąsek. W rezultacie przyjmują nawet o 75 proc. więcej cukru niż powinny. W dłuższej perspektywie niesie to ryzyko rozwoju wielu groźnych chorób, nie tylko wspomnianej już otyłości i próchnicy butelkowej, lecz również chorób serca, cukrzycy, zaburzeń psychoruchowych, nawet nowotworów.

Oprócz nadmiaru cukru w diecie dziecka, czynnikiem sprzyjającym próchnicy jest niewłaściwa higiena jamy ustnej. Cukier jest pożywką dla bakterii, więc im dłużej pozostaje na zębach, tym bardziej prawdopodobne, że doprowadzi do powstania ubytków. Jak dokładnie to się dzieje?

Skąd bierze się próchnica butelkowa?

Próchnica butelkowa, jak sama nazwa wskazuje, ma związek z butelką, a dokładniej z tym, co podajemy w niej dziecku. Najczęściej to słodkie mleko, kakao lub soczki owocowe, czyli źródło cukru, którym żywią się bakterie próchnicowe. Jeśli „żywimy” je zbyt długo, demineralizują szkliwo, niszczą zębinę i tworzą ubytek, który z czasem wywołuje ból.

Butelki i kubki z soczkami to niejedyni winowajcy. Próchnica jest chorobą zakaźną, więc można zarazić się nią od rodziców, rodzeństwa czy innych dzieciaków za pośrednictwem smoczka, wspólnych sztućców czy zabawek. Dlatego właściwa higiena to podstawa profilaktyki, ważna jest również świadomość, skąd się bierze próchnica butelkowa.

Jak i czym myć zęby małemu dziecku?

Jak już zostało wspomniane, jedną z przyczyn próchnicy jest niewłaściwa higiena jamy ustnej. Dzieci poniżej 6. roku życia nie są w stanie samodzielnie dobrze umyć zębów. Wynika to z ograniczeń manualnych i rozwojowych. Dlatego obowiązek dbania o jamę ustną pociechy spoczywa na rodzicach. Wielu z nich zastanawia się, jak i czym myć zęby małemu dziecku. O podpowiedź najlepiej poprosić stomatologa, który wszystko dokładnie objaśni i podpowie.

Jeśli chodzi o wybór szczoteczki do zębów dla maluszka, należy kierować się wiekiem dziecka i stopniem twardości włosia. Dobrze też zwrócić uwagę na uchwyt, który powinien być poręczny. Dla niemowląt najlepiej sprawdzają się specjalne silikonowe nakładki na palec lub miniaturowe szczoteczki odpowiednie dla maluszków. Przy wyborze pasty kierujmy się zasadą: im młodsze dziecko, tym mniejsza zawartość fluoru. Pierwiastek ten w nadmiarze może zniszczyć szkliwo i przyczynić się do rozwoju próchnicy.

Jak dbać o zęby mleczne?

Każdy rodzic może zadbać o zdrowe zęby swojej pociechy, a tym samym przyczynić się do zwalczenia epidemii próchnicy. Do tego potrzeba trochę pracy, ale korzyści są nieocenione! Na profilaktykę chorób zębów mlecznych składa się kilka elementów:

  • świadomość, skąd bierze się próchnica butelkowa,
  • odpowiedni sposób rozszerzania diety i ograniczenie cukru,
  • właściwa higiena jamy ustnej, wspomaganie i uczenie dziecka prawidłowego mycia zębów,
  • regularne kontrole u dentysty, a niekiedy także zabiegi fluoryzacji.

Tylko tyle i aż tyle, jednak wysiłek z pewnością się opłaci. Zdrowy, piękny uśmiech dziecka będzie najlepszą nagrodą.

Materiał partnera