Zajęcia plastyczne w przedszkolu

Zajęcia plastyczne są jedną z najbardziej lubianych aktywności dzieci od najmłodszych lat. Pozwalają rozładować emocje, pobudzają kreatywność i wyobraźnię, wspierają rozwój pamięci wzrokowej oraz sprawności manualnej. Przynoszą też dzieciom dużo radości i dumy z własnych osiągnięć oraz są wspaniałym przełamaniem przedszkolnej rutyny.

Aby dzieci mogły swobodnie wyrażać się plastycznie, trzeba zapewnić im odpowiednie materiały i narzędzia.

Edukacja plastyczna w przedszkolu – co warto przygotować?

Aby dzieci chętnie angażowały się w aktywności plastyczne, należy zapewnić im odpowiednie materiały i narzędzia do twórczości.

Część podstawowego wyposażenia, taka jak kredki, ołówki, długopisy, farby, pędzle, bloki białe i kolorowe, plastelina może znajdować się w placówce lub w przyborach dzieci.

Jednak jeśli chcemy poprowadzić zajęcia wykorzystując mniej oczywiste materiały, np. masyplastyczne liście, patyczki od lodów, krepa, gazety, włóczki itp., to należy wcześniej poinformować rodziców o konieczności zaopatrzenia dziecka w dodatkowe przedmioty lub samodzielnie przynieść potrzebne akcesoria.

Warto również zawsze mieć zapas przyborów na wypadek, gdyby przedszkolak lub jego rodzice zapomnieli o odpowiednim wyposażeniu, a także dać dzieciom możliwość wyboru techniki wykonania danej pracy.

Techniki plastyczne w przedszkolu

Techniki plastyczne, czyli sposoby tworzenia i wiedza o nich, mają kluczowe znaczenie w przedszkolu – każda technika wymaga innych umiejętności i zaangażowania zarówno dziecka, jak i nauczyciela.

Stosowanie różnorodnych technik plastycznych wspiera wszechstronny rozwój twórczy dziecka. Nie należy ograniczać się do jednej formy, jak rysunek, zaniedbując inne jak malowanie, lepienie czy budowanie. Jeśli dziecko wykazuje jednostronne zainteresowania, warto je zachęcać do eksplorowania różnych metod. Przedszkole daje dobre warunki do przechodzenia od prostych form ekspresji do bardziej złożonych i wartościowych estetycznie.

Techniki rysunkowo-graficzne

Rysowanie jest jedną z podstawowych form aktywności twórczej, która rozwija zdolności manualne dzieci oraz ich wyobraźnię.

• Rysowanie kredką świecową to łatwa i atrakcyjna technika, odpowiednia dla młodszych dzieci. Może mieć charakter liniowy, gdy kredka kontrastuje z tłem, lub malarski, gdy dziecko tworzy plamy kolorów, co rozwija zdolności percepcyjne.
• Rysowanie kredkami drewnianymi jest bardziej zaawansowaną techniką, która pomaga dzieciom przygotować się do nauki pisania. Poprzez precyzyjne rysowanie linii dziecko ćwiczy prawidłowy chwyt narzędzia.
• Rysowanie węglem pozwala na tworzenie wyrazistych linii lub miękkich plam, co rozwija umiejętność wyrażania emocji poprzez rysunek.
• Rysowanie świecą to technika, w której dzieci tworzą wzory na papierze, a następnie malują całą kartkę farbą, co pozwala uzyskać wyraziste efekty.
• Rysowanie mazakami to technika łatwa do opanowania, gdzie dziecko uzyskuje wyraźne, intensywne linie.
• Rysowanie patykiem na ziemi jest wyjątkową techniką, która pozwala na dużą swobodę twórczą, gdyż dzieci mogą rysować na ziemi, co stwarza możliwość wyrażania siebie bez ograniczeń przestrzennych.

Techniki malarskie

Malowanie rozwija wyobraźnię przestrzenną dziecka i zdolności manualne. W przedszkolu zaleca się naukę różnych technik malarskich.

• Malowanie farbami to jedna z podstawowych metod w edukacji przedszkolnej. Dzieci uczą się posługiwania pędzlem i tworzenia pierwszych dzieł plastycznych.
• Malowanie temperą pozwala uzyskać intensywne kolory, a także uczy dzieci precyzyjnego mieszania farb.
• Malowanie plakatówką to technika, która różni się od tempery rodzajem spoiwa, ale jest równie efektywna w tworzeniu mocnych, intensywnych kolorów.
• Malowanie klejówką to technika, która pozwala dzieciom eksperymentować z farbami wykonanymi na bazie kleju, rozwijając ich zdolności twórcze i poznawcze.
• Malowanie akwarelą to technika laserunkowa, która charakteryzuje się delikatnością i subtelnością barw, a także rozwija zdolności koncentracji i cierpliwości.
• Malowanie słomką jest techniką, która angażuje całą rękę i oddech, co pozwala uzyskać ciekawy efekt plam w malarstwie.

Techniki przestrzenne

W przedszkolu warto stawiać na techniki, które rozwijają zdolności przestrzenne dziecka, takie jak modelowanie czy konstruowanie.

• Lepienie z gliny rozwija zdolności manualne oraz pozwala dzieciom lepiej wyczuwać kształty przestrzenne. Dzieci lepią różnorodne formy, co wspiera rozwój wyobraźni.
• Modelowanie z plasteliny to technika, która daje dzieciom dużą swobodę twórczą, pozwalając na tworzenie różnych form.
• Budowanie z klocków i materiałów naturalnych to doskonała zabawa, która rozwija umiejętności logicznego myślenia oraz koordynację wzrokowo-ruchową.
• Tworzenie form z piasku czy śniegu to techniki, które angażują dziecko do pracy w grupie i rozwijają wyobraźnię w zakresie konstrukcji przestrzennych.

Techniki płaskie

Do technik płaskich zaliczamy wycinanki, wydzieranki oraz inne formy pracy z papierem.

• Wydzieranka to technika, która rozwija zdolności motoryczne, zwłaszcza w zakresie posługiwania się nożyczkami i precyzyjnego wycinania kształtów.
• Wycinanka z kolorowych szmatek czy aplikacja to techniki, które łączą wycinanie i naszywanie elementów na tkaninie, co rozwija zdolności manualne i kreatywność dziecka.
• Witraże papierowe wymagają precyzji w cięciu i naklejaniu, co rozwija umiejętność koncentracji i dokładności.
• Collage to technika, w której dziecko łączy różne materiały, tworząc unikalne kompozycje, co rozwija jego zdolności artystyczne.

Techniki plastyczne w przedszkolu pełnią rolę nie tylko edukacyjną, ale również terapeutyczną. Poprzez różnorodność działań, dzieci rozwijają swoje umiejętności motoryczne, wyobraźnię oraz zdolności twórcze, co ma kluczowe znaczenie w ich wszechstronnym rozwoju.

Prace plastyczne w przedszkolu – jakie korzyści przynoszą?

Zajęcia plastyczne w przedszkolu wspierają wszechstronny rozwój dziecka:

• Rozwój motoryki małej: dzieci ćwiczą precyzyjne ruchy dłoni i palców podczas rysowania, malowania, wycinania czy lepienia. Praca z różnorodnymi narzędziami rozwija kontrolę napięcia mięśniowego i przygotowuje do nauki pisania.
• Integracja sensoryczna: kontakt z materiałami o różnych fakturach (papier, tkaniny, plastelina, farby) rozwija zmysły, szczególnie dotyk i wzrok.
• Koncentracja i uważność: twórczość plastyczna uczy skupienia na bieżącej czynności i rozwija zdolność koncentracji.
• Rozwój myślenia: dzieci analizują, porównują i tworzą nowe obrazy, co sprzyja rozwojowi myślenia twórczego i symbolicznego.
• Komunikacja i ekspresja: poprzez sztukę dzieci wyrażają siebie, swoje emocje, myśli i wiedzę o świecie, uczą się świadomej obserwacji i wzmacniają ciekawość poznawczą.
• Wyobraźnia i kreatywność: Eksperymentując z technikami i materiałami, dzieci tworzą własne rozwiązania i styl artystyczny, rozwijając potencjał twórczy.
• Współpraca i integracja: zajęcia grupowe rozwijają umiejętności społeczne i współdziałanie.
• Relaks i emocjonalna równowaga: tworzenie może działać wyciszająco, uspokajająco, redukuje stres i sprzyja dobremu samopoczuciu.
• Wrażliwość estetyczna: dzieci uczą się dostrzegać piękno w otoczeniu, naturze i sztuce.
• Refleksja i krytyczne myślenie: analizują własne działania, formułują opinie i uczą się ich wyrażania.
• Samodzielność i wytrwałość: przechodzą przez cały proces twórczy – od pomysłu do efektu – budując wiarę we własne możliwości.
• Organizacja i porządek: uczą się planowania działań, porządkowania materiałów i przestrzeni pracy.
• Dbałość o środowisko: twórcze wykorzystanie materiałów z odzysku sprawia, że dzieci uczą się wielokrotnego wykorzystywania materiałów nadając im nowe, artystyczne znaczenie.

Zajęcia plastyczne dla dzieci w przedszkolu – wyzwania nauczycieli

1. Skupienie na efekcie zamiast na procesie

Zbyt często celem zajęć plastycznych staje się tylko „ładny” efekt końcowy. Dzieci mają działać według schematów, a nauczyciel przypomina trenera. Tymczasem najważniejszy jest proces twórczy – odkrywanie, doświadczanie i wyrażanie siebie.

Daj dziecku wolność twórczą, nie oceniaj tylko efektu.

2. Odtwórczość i kopiowanie

Powielanie wzorów ogranicza kreatywność i rozwój. Identyczne prace to sygnał, że dzieci nie mogły tworzyć samodzielnie.

Pozwól dzieciom wybierać, decydować i popełniać błędy.

3. Pośpiech zabija twórczość

Działanie pod presją czasu zniechęca i hamuje wyobraźnię.

Zapewnij dzieciom czas i spokój – twórczość potrzebuje przestrzeni.

4. Negatywny stosunek nauczyciela

Dzieci wyczuwają niechęć do plastyki. Jeśli nauczyciel nie lubi tej dziedziny, dzieci również się zniechęcą.

Ukrywaj własne uprzedzenia, bądź pozytywnym przewodnikiem.

5. Brak przygotowania

Dobre zajęcia wymagają planu, odpowiednich materiałów i dostosowania do możliwości dzieci.

Zadbaj o przemyślany przebieg i atmosferę zajęć.

6. Nietrafione tematy i techniki

Zbyt trudne lub abstrakcyjne tematy zniechęcają dzieci.

Dobieraj proste, bliskie dzieciom tematy i techniki odpowiednie do ich wieku.

7. Drogi sprzęt nie jest konieczny

Profesjonalne materiały nie gwarantują sukcesu. Dzieci potrzebują swobody w eksperymentowaniu.

Korzystaj z tanich, dostępnych materiałów, ucz recyklingu i współtwórz z dziećmi.

8. Marnotrawstwo materiałów

Niepotrzebne wyrzucanie materiałów uczy złych nawyków i kłóci się z edukacją ekologiczną.

Ucz dzieci dbałości o przybory i kreatywnego wykorzystania resztek.

9. Brak inspiracji

Bez emocji i bodźców dzieci nie mają motywacji do tworzenia.

Inspiruj dzieci poprzez kontakt z przyrodą, sztuką, muzyką, literaturą i codziennym otoczeniem.

Scenariusz zajęć plastycznych w przedszkolu

Aby zajęcia plastyczne w przedszkolu były ciekawe warto się do nich przygotować. Wykorzystać do tego można liczne scenariusze zajęć z pomysłami na zajęcia plastyczne w przedszkolu.

Prace plastyczne dla przedszkolaków – morskie opowieści

Interesującym pomysłem na zajęcia plastyczne w przedszkolu jest stworzenie prac związanych z tematyką mórz i oceanów oraz opowiedzenie historii lub ciekawostek tematycznych. Nasza propozycja to kolorowy statek wykonany z wytłaczanki po jajkach.

Materiały: sznurek, klej, kolorowy papier, wytłaczanka po jajkach, farby, pędzle, biały papier, nożyczki.

Wykonanie:

1. Z kartki papieru wycinamy dwa prostokąty w różnych rozmiarach.
2. Następnie, przy pomocy dziurkacza, robimy dziurki na przeciwnych końcach prostokątów i przekładamy przez nie długą słomkę.
3. Z kolorowego papieru wycinamy trójkąty, które przyklejamy do wstążki lub tasiemki.
4. Wytłaczanka po jajkach będzie stanowić podstawę naszej łódki, którą możemy ozdobić farbami lub naklejkami.
5. Słomkę umieszczamy w dziurce wytłaczanki, tworząc maszt.
6. Na czubku masztu związujemy wstążkę, a drugi koniec wstążki przewlekamy przez dziurkę w wytłaczance.
7. Do łódki możemy dodać ludziki z plasteliny.

Źródła:

1. https://www.malecharaktery.pl/artykul/co-powinna-zawierac-wyprawka-szkolna-lista-przydatnych-artykulow-dla-mlodszych-i-starszych-uczniow
2. https://monitorprzedszkola.pl/artykul/wyobraz-sobie-radosc-jako-kolor-i-ksztalt-jak-laczyc-wyobraznie-z-umiejetnosciami-spolecznymi-i-emocjonalnymi
3. https://www.literkaprzedszkole.pl/blog/pomysly-na-prace-plastyczne-w-przedszkolu-czyli-jak-urozmaicic-dzieciom-zajecia
4. https://monitorprzedszkola.pl/artykul/arteterapia-w-przedszkolu-i-jej-magiczna-moc