Przedstawiam opracowany przeze mnie Program Autorski z Plastyki «Kreatywne Techniki Plastyczne» dla uczniów z Zespołów Edukacyjno-Terapeutycznych z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym.
SPECJALNY OŚRODEK SZKOLNO-WYCHOWAWCZY
im. Marii Grzegorzewskiej w Puławach
PROGRAM AUTORSKI
z
PLASTYKI
„Kreatywne Techniki Plastyczne”
dla uczniów
z Zespołów Edukacyjno-Terapeutycznych
z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym
Program opracowała
mgr Urszula Kupczyk
Puławy 2016r.
1.Charakterystyka Programu
Program zajęć z Plastyki przeznaczony jest do realizacji na lekcjach
z przedmiotu Plastyka dla uczniów Szkoły Podstawowej i Gimnazjum
uczących się w Zespołach Edukacyjno-Terapeutycznych , w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym im. M. Grzegorzewskiej w Puławach.
Program jest zgodny z podstawą programową kształcenia ogólnego uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym w szkole podstawowej i gimnazjum.
Podstawa prawna: Podstawa Programowa kształcenia ogólnego dla uczniów
z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym w szkołach podstawowych i gimnazjach, Rozporządzenie MEN z dnia 27.08.2012r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół
(Dz.U. z 2012r.poz.977).
Założeniem programu było opracowanie planu dydaktyczno-wychowawczego z przedmiotu Plastyka dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych.
Plan dydaktyczno-wychowawczy zawiera propozycje zajęć plastycznych –rozkład materiału na okres jednego roku szkolnego.
W Programie znajdują się techniki plastyczne, które cechuje różnorodność, tak by zajęcia tematycznie nie pokrywały się, były interesujące i rozwijały umiejętności uczniów w wielu zadaniach plastycznych.
Chcąc zapewnić uczniom jak najlepsze warunki rozwoju ich aktywności twórczej opracowałam Program z Plastyki dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym, który poprzez kreatywne, różnorodne techniki plastyczne pozwoli rozwinąć u tych uczniów spostrzeganie, które jest stosunkowo najmniej zaburzone. Proces spostrzegania jest procesem, który można rozwijać u osób z niepełnosprawnością intelektualną. Praca ta wymaga systematyczności i konsekwencji, ale obserwuje się zmiany jakościowe
i ilościowe w spostrzeganiu tych osób.
Podstawowym czynnikiem rozwoju spostrzegawczości dziecka w procesie wychowania plastycznego jest rozszerzenie i wzbogacenie jego doświadczeń wizualnych. Dobrym czynnikiem aktywizowania procesu uczenia się, a także spostrzegania, jest nowość bodźców. Wobec tego ważny jest dobór środków dydaktycznych do zadań plastycznych np. dzieła sztuki, reprodukcje, przedmioty sztuki użytkowej, prezentacje multimedialne itp.
Gromadzenie doświadczeń wzrokowych uczniów przebiega wokół różnorodnych zagadnień-zadań plastycznych, które przedstawiłam
w Programie autorskim i będę je systematycznie realizować na lekcjach Plastyki, aby zachęcić uczniów z Zespołów Edukacyjno Terapeutycznych ,
z którymi pracuję, do działania, by następował u nich rozwój ekspresji
i percepcji plastycznej.
2.Cele ogólne
1. Rozwijanie zdolności, wrażliwości, wyobraźni i twórczego myślenia
2. Poznawanie różnych technik plastycznych
3. Rozwijanie samodzielności, odpowiedzialności i umiejętności planowania działań
4. Kształtowanie umiejętności współpracy w grupie i pomagania sobie nawzajem
5. Rozwijanie sprawności manualnej i percepcyjnej
6. Doskonalenie umiejętności posługiwania się różnymi narzędziami i materiałami plastycznymi
7. Rozwijanie twórczej inicjatywy, pomysłowości, a przede wszystkim wiary we własne siły
8. Zapewnienie atmosfery ciepła i życzliwości
3.Cele operacyjne
Uczeń:
- zna i stosuje różne techniki plastyczne
- organizuje swój warsztat pracy
- posługuje się podstawowymi narzędziami i materiałami
- interpretuje swoją własną twórczość
- dba o porządek na stanowisku pracy
4. Procedury osiągania celów
Osiągnięcie założonych celów edukacyjnych wymaga zastosowania skutecznych technik , form i metod pracy, które będą dostosowane do indywidualnych potrzeb i możliwości ucznia.
Techniki, metody i formy pracy stosowane przy realizacji programu mają w jak największym stopniu zaspokoić potrzeby psychofizyczne uczniów, rozwijać indywidualne zdolności, zainteresowania, umożliwić osiągnięcie sukcesu na miarę możliwości dziecka.
Zadania i stopień trudności będą dostosowane indywidualnie do wieku
i możliwości uczniów.
Celem programu jest wspomaganie rozwoju młodego człowieka, dokonywanie w nim pozytywnych zmian, uwrażliwianie go na piękno otaczającego świata oraz przygotowanie do aktywnego uczestnictwa we współczesnym świecie.
Procedury osiągania celów edukacyjnych uwzględniają różnorodne sposoby, metody i techniki, dzięki którym uczeń przyswoi sobie określoną programem wiedzę oraz zdobędzie zakładane umiejętności, postawy, kompetencje.
5.Treści programowe - edukacyjne
PLAN DYDAKTYCZNO-WYCHOWAWCZY
6. Przewidywane rezultaty osiągnięć ucznia
W celu osiągnięcia określonych zadań plastycznych stosuje się na każdej lekcji
różnorodne techniki plastyczne, metody, formy i środki dydaktyczne.
Stopień trudności powinien być dostosowany do indywidualnych możliwości
uczniów.
Realizacja treści programowych z Plastyki powinna przyczynić się do:
- poznania różnych technik plastycznych
- wyrobienia nawyku dbałości o estetykę wykonanych prac
- poznania podstawowych zasad obowiązujących podczas wykonania prac
plastycznych
- doskonalenia umiejętności manualnych i percepcyjnych
- poznania różnych materiałów plastycznych
- rozwijania zainteresowań uczniów
- aktywizacji i integracji zajęć
- rozwijanie umiejętności organizowania własnego warsztatu pracy
- wzrostu wiary we własne możliwości
- rozwijanie umiejętności pracy w zespole
7. Kontrola i ocena osiągnięć ucznia
Podczas zajęć z Plastyki ocenie podlegać będzie
- aktywność ucznia, zaangażowanie w pracę twórczą,
wykonywanie ćwiczeń i poleceń
- samodzielność w rozwiązywaniu problemów
- pomysłowość, kreatywność
- przestrzeganie zasad bhp
Na lekcjach Plastyki ważna jest nie tylko ocena efektu końcowego w postaci rysunku, kompozycji malarskiej, ale także sam proces twórczy czyli zaangażowanie ucznia, stopień przekraczania indywidualnych barier rozwojowych-twórczych, poznawczych, komunikacyjnych, organizacyjnych
w trakcie działań plastycznych.
Praca poszczególnych uczniów będzie oceniana na bieżąco w formie pochwały słownej , podczas wykonywania danej pracy oraz po jej zakończeniu.
Ważne jest, aby była to ocena pozytywna, ponieważ ma ona na celu zachęcenie dziecka do dalszego działania. Istotna jest tutaj pochwała ze wskazaniem dobrych stron i rozwiązań ucznia np. oryginalność, kolorystyka, piękna kompozycja, itp.
Powyższe formy oceny mają motywować uczniów do pracy i zapewnić im bezstresowe uczestnictwo w lekcjach Plastyki. Każdy uczestnik będzie miał możliwość wypowiedzenia się na temat wykonanej przez siebie pracy. Taka forma oceny ma na celu przygotowanie uczniów do samodzielnego wyrażania swoich myśli.
W ramach oceniania osiągnięć przewiduje się udział uczniów w wystawach
i konkursach prac plastycznych, podczas których będą mieli możliwość otrzymać dyplomy i nagrody rzeczowe.
8. Ewaluacja programu
Ewaluacja programu odbywać się będzie na bieżąco. Pozwoli mi ocenić
atrakcyjność zajęć oraz skuteczność metod i form pracy w osiąganiu założonych celów.
Ewaluacja programu pozwoli mi na poznanie osiągnięć i umiejętności uczniów oraz wykrycie ewentualnych braków występujących w realizacji założonych treści i celów.
Ewaluacja poprzez ukazanie mocnych i słabych stron programu, daje szansę
na podniesienie efektów pracy, staje się punktem wyjścia do dalszego działania
i ewentualnej modyfikacji realizowanego programu.
Efektem pracy dzieci będzie prezentacja zdobytych umiejętności i wiadomości w wystawach i konkursach plastycznych.
Do przeprowadzenia ewaluacji posłużą:
- bieżące rozmowy z uczniami na temat zajęć, na lekcji Plastyki
- analiza prac plastycznych uczniów (postępy w twórczości plastycznej)
- monitorowanie poziomu zaangażowania uczniów w czasie lekcji Plastyki
- wyrażenie zadowolenia uczniów z zajęć za pomocą mimiki twarzy, odpowiedzi zwrotnej dla nauczyciela –„ czy zajęcia w dniu dzisiejszym podobały się, były ciekawe ?”.
- własne obserwacje osiągnięć uczniów.
9. Literatura
1.Garda-Łukaszewska J., Szperkowski T. Współtworzenie, zajęcia plastyczne z osobami upośledzonymi umysłowo, Warszawa 1997
2.Marcinkowska K. Bryły i reliefy, Warszawa 1998
3.Marcinkowska K., Michejda-Kowalska K. Barwne fantazje, Warszawa 1993
4.Marcinkowska K., Michejda-Kowalska Mowa linii, Warszawa 1995
5.Ostrowski S. Malowanie pastelami i kredkami, Warszawa 1995
6.Popek S.L. Psychologia twórczości plastycznej, Warszawa 2010
7.Madej J. Ceramika w edukacji szkolnej-poradnik metodyczny dla nauczycieli,
Kraków 2002
8.Atkin J. Podstawy Ceramiki, Warszawa 2007
Spis treści
1. Charakterystyka Programu
2. Cele ogólne
3. Cele operacyjne
4. Procedury osiągania celów
5. Plan Dydaktyczno-Wychowawczy – Treści programowe
6. Przewidywane rezultaty osiągnięć ucznia
7. Kontrola i ocena osiągnięć ucznia
8. Ewaluacja Programu
9. Literatura
L.p.
|
Treści Programowe
|
Zadanie plastyczne |
Sposób realizacji (technika plastyczna, metody, formy, środki dydaktyczne) |
Zagadnienia z podstawy programowej |
1. |
Wakacyjne przygody |
Gama barwna. Operowanie szeroką gamą barw ciepłych i zimnych. Zadania wykorzystujące obserwacje dzieci dotyczące barw.
|
Rysunek kredkami akwarelowymi Wiedza: uczeń wie czym charakteryzuje się szeroka i wąska gama barw Umiejętności: wyraża nastrój i emocje przez dobór gamy kolorystycznej Postawy: kształci wyobraźnię i twórcze myślenie Metody: słowne, oglądowe, praktycznego działania Formy: indywidualna, zbiorowa Środki dydaktyczne: plansze dydaktyczne z szeroką i wąską gamą barwną |
Twórczość własna dziecka, rozwijanie aktywności twórczej uczniów |
2. |
Figurki zwierząt |
Faktura Ćwiczenia rzeźbiarskie w glinie |
Rzeźba z gliny Przedstawienie środkami rzeźbiarskimi zwierzątka Wiedza: uczeń zna pojęcie faktura, stosuje ją w swojej pracy, nadaje cechy indywidualne rzeźbie Umiejętności: pobudza swoją wyobraźnię przez ćwiczenie praktyczne w technice eksponującej fakturę Postawy: rozwija wyobraźnię przestrzenną Metody: słowne, oglądowe, praktycznego działania Formy: indywidualna, zbiorowa Środki dydaktyczne: przykłady reprodukcji rzeźb, materiały i narzędzia rzeźbiarskie
|
Ćwiczenia percepcji i obserwacji |
3. |
Wzory roślinne |
Linia Posługiwanie się linią na płaszczyźnie |
Rysunek flamastrami Wiedza: uczeń zna rodzaje linii i wykorzystuje je w projektowaniu pracy plastycznej Umiejętności: odróżnia linie proste od krzywych, łamane od falistych, statyczne od dynamicznych Postawy: interpretuje wybrany temat środkami plastycznymi Metody: słowne, oglądowe, praktycznego działania Formy: indywidualna Środki dydaktyczne: albumy z motywami roślinnymi, inspirowanie działań plastycznych naturą: bukiet kwiatów
|
Rozwijanie aktywności twórczej uczniów |
4. |
Owoce jesieni |
Kontrast Utrwalanie kolorów kontrastowych, ćwiczenia |
Malowanie farbami plakatowymi Wiedza: uczeń zna zasady powstawania barw pochodnych Umiejętności: uczeń prawidłowo łączy kolory podstawowe i pochodne Postawy: doznaje radości w wyniku działań plastycznych Metody: pokaz, metody praktycznego działania-aktywizowanie uczniów przez pokaz z objaśnieniem powstawania kolorów kontrastowych Formy: indywidualna-wykonywanie ćwiczeń praktycznych w technice malarskiej Środki dydaktyczne: inspirowanie działań plastycznych naturą oraz dziełami sztuki, albumy malarstwa |
Ćwiczenia percepcji dotykowej |
5. |
Jesienny obrus
|
Kontrast, układ rytmiczny Tworzenie układu kompozycyjnego na płaszczyźnie z wykorzystaniem technik graficznych -stempli |
Grafika – stemplowanie, zastosowanie farb plakatowych Wiedza: uczeń zna kolory kontrastowe i wie jak powstają Umiejętności: komponuje układ rytmiczny z zastosowaniem kontrastu Postawy: uczeń odkrywa radość tworzenia Metody: metoda działań praktycznych-wykonywanie ćwiczeń praktycznych w technice graficznej Formy: indywidualna Środki dydaktyczne: plansze dydaktyczne przedstawiające motywy rytmu
|
Usprawnianie koordynacji wzrokowo-ruchowej |
6. |
Warzywa w koszu |
Szeroka gama barw Ćwiczenia w uzyskiwaniu różnorodnych plam barwnych w gamie barw ciepłych i zimnych |
Malowanie farbami temperowymi Wiedza: uczeń zna i wyróżnia barwy ciepłe i zimne Umiejętności: umiejętnie dobiera barwy gamy ciepłej i zimnej do tematu pracy Postawy: podejmuje spontanicznie aktywność plastyczną Metody: metoda praktycznego działania-wykonywanie ćwiczeń praktycznych w technikach malarskich Formy: indywidualna Środki dydaktyczne: plansze dydaktyczne przedstawiające szeroką gamę barw ciepłych i zimnych |
Pogłębianie wiedzy o kolorach |
7. |
Liście jesienne |
Walor Ćwiczenia rysunkowe w uzyskiwaniu walorów
|
Rysunek kredkami akwarelowymi Wiedza: uczeń zna pojęcie waloru i posługuje się walorem w pracy plastycznej Umiejętności: doskonali umiejętność posługiwania się plamą barwną w tworzeniu prac plastycznych Postawy: aktywnie uczestniczy w zajęciach Metody: metody oglądowe- inspirowanie działań plastycznych naturą, metody praktyczne-wykonywanie ćwiczeń praktycznych w technikach rysunkowych Formy: indywidualna Środki dydaktyczne: naturalne, kolorowe liście jesienne, prezentacja dzieł plastycznych |
Pogłębianie wiedzy o kolorach i ich odcieniach |
8. |
Liście jesienne - odbijanie faktury
|
Faktura Wykonanie przedmiotów użytkowych w wybranej technice plastycznej i układzie kompozycyjnym
|
Relief - odbijanie faktury liścia na glinie Wiedza: uczeń zapoznaje się z techniką wykorzystującą jakość faktury Umiejętności: doskonali umiejętność posługiwania się techniką tworzenia faktur Postawy: wdraża się do ładu i porządku Metody: oglądowe-pokaz, metody praktyczne-inspirowanie działań plastycznych naturą, dbałość o umiejętności warsztatowe uczniów Formy: indywidualna Środki dydaktyczne: naturalne liście platana |
Ćwiczenia koncentracji uwagi, cięcia po linii |
|
|
|
|
|
9. |
Liście jesienne z gliny – kontynuacja
|
Plama barwna Ćwiczenia malarskie w uzyskiwaniu różnorodnych plam barwnych
|
Malowanie liści wyciętych z gliny farbami angobowymi tzw. Rezerważ Wiedza: uczeń zna pojęcie rezerważ i stosuje go pracując tą techniką Umiejętności: wykonuje pracę plastyczną według postawionego zadania Postawy: wykazuje postawę twórczą Metody: słowne, oglądowe, praktycznego działania Formy: indywidualna, zbiorowa Środki dydaktyczne: próbki kolorów na glinie
|
Pogłębianie wiedzy o kolorach |
10. |
Bukiet z jesiennych darów |
Kompozycja zamknięta Improwizowanie zestawień fakturalnych i kompozycyjnych z różnych materiałów |
Kolaż z materiałów przyrodniczych Wiedza: uczeń poznaje zasady organizacji kompozycji zamkniętej Umiejętności: doskonali umiejętność posługiwania się techniką kolażu, wykorzystuje środki plastyczne Postawy: podejmuje spontanicznie aktywność plastyczną Metody: analiza przyniesionych materiałów pod względem barwy i faktury, praktycznego działania-pokaz, demonstracja czynności Formy: praca w grupach Środki dydaktyczne: plansze dydaktyczne przedstawiające kompozycję zamkniętą i otwartą |
Literka jest portalem stworzonym specjalnie dla nauczycieli.
Znajdziesz u nas artykuły i materiały pomocne w pracy, porady prawne, aktualności ze świata oświaty. Aby publikować własne materiały oraz otrzymać pełen dostęp do portalu , Zaloguj się. |