Scenariusz lekcji języka polskiego w klasie IV — Ratunku! Mam napisać streszczenie!
Przedmiot: język polski
Czas: 2 godziny lekcyjne
Klasa: VI
Temat: Ratunku! Mam napisać streszczenie
Cele główne:
- uczeń rozumie zasadność ćwiczenia umiejętności pisania;
- uczeń zna krótkie formy wypowiedzi pisemnej;
- uczeń wie jak napisać streszczenie.
Cele szczegółowe:
- uczeń wie jak budować zdania pojedyncze, równoważniki zdań;
- potrafi przekształcić zdanie złożone na zdanie pojedyncze;
- potrafi przekształcić zdanie na równoważnik zdania;
- potrafi podać najważniejsze cechy streszczenia jako krótkiej formy wypowiedzi pisemnej.
Metody pracy: rozmowa, pogadanka, praca w parach, praca grupowa, praca samodzielna.
Pomoce dydaktyczne: karty pracy dla każdego ucznia.
Przebieg lekcji:
1. Przywitanie i przedstawienie głównego celu lekcji. Swobodna rozmowa z uczniami mająca na celu uświadomienie im potrzeby ćwiczenia umiejętności pisania.
2. Przypomnienie informacji, że głównym budulcem wypowiedzi ustnej czy też pisemnej są wyrazy, które układają się następnie w zdania. Krótkie ćwiczenie rozgrzewające – każdy rząd dostaje kartkę ze zdaniem rozpoczynającym historię. Uczniowie piszą pod pierwszym zdaniem zwoje zdania, które zakrywają i przekazują następnej osobie. Ostatni uczeń czyta całość krótkiego opowiadania.
3. Przypomnienie znanych już krótkich form wypowiedzi pisemnej takich jak: zaproszenie, ogłoszenie, instrukcja, przepis, reklama, pocztówka, sprawozdanie. Przypomnienie pojęcia „streszczenie”. Zapisanie tematu lekcji. Ustalenie definicji streszczenia – burza mózgów.
Streszczenie – przekształcenie tekstu oryginalnego, zmniejszenie jego długości przy jednoczesnym zachowaniu najważniejszych informacji. (Zapisanie informacji w zeszytach)
4. Ustalenie głównych zasad jakimi należy się kierować przy pisaniu streszczenia – wklejenie notatki do zeszytu (zał. I).
5. Ćwiczenia praktyczne:
- zamiana szczegółowych informacji na ogólne (zał. ćw. 1);
- zamiana zdań bogato rozwiniętych na zdania proste (zał. ćw. 2, 3);
- zamiana wyrażeń na przymiotniki (zał. ćw. 4);
6. Przypomnienie zasady zamiany zdania na równoważnik zdania.
7. Ćwiczenia praktyczne:
- przekształcanie zdań na równoważniki zdania (zał. ćw. 5);
- przekazywanie sensu czyjejś wypowiedzi zawartej w dialogu własnymi słowami (zał. ćw. 6)[1].
8. Praca w grupach. Uwzględniając wszystkie istotne informacje dotyczące streszczenia, napiszecie streszczenie ostatniego rozdziału „Opowieści wigilijnej” K. Dickensa. (zał. II)
9. Przedstawienie i ocena pracy w grupach.
10. Posumowanie najważniejszych informacji omawianych na lekcji.
11. Praca domowa (na czwartek – 16.12): Napisz streszczenie czytanego i omawianego ostatnio na lekcji tekstu pt. „Goliszowe buty” K. Malickiego, podręcznik str.56 – 63.
(zał.I)
ZASADY JAKIMI NALEŻY SIĘ KIEROWAĆ PISZĄC STRESZCZENIE:
- przeczytać dokładnie streszczany tekst, wybrać najważniejsze informacje (główne wydarzenia, główną myśl;
- jeśli to konieczne wypisać dane liczbowe, nazwiska, nazwy, terminy itp.;
- Układać proste, jasne i zwięzłe zdania;
- Nie wprowadzać żadnych osobistych uwag;
- Nie stosować opisów ani dialogów;
- Unikać wdawania się w szczegóły;
Ćw. 1 Zamień wyrazy „szczegółowe” na „ogólne”
Dom stoi wśród lip, topoli, brzóz i klonów (…………………………..). Po wejściu do salonu widzi się stylowy stoliczek, przepastne fotele, wygodną kanapę (………………………….). Znać, że mieszkają tu ludzie rozmiłowani w muzyce, bo w pokoju można dostrzec pianino, skrzypce i harfę (………………………..). W jadalni przy długim, nakrytym białym obrusem stole gromadzą się dziadkowie, rodzice i dzieci (…………………………...). Przed każdym z domowników leżą równiutko poukładane lśniące łyżki, łyżeczki, noże i widelce (………………………..). Za chwilę zostaną podane przepyszne: zupa, mięso, surówki (……………………......). Dzieci ucieszą się najbardziej z lodów, galaretki z bitą śmietaną i z sufletu (………………………). Pani...